19/02/2020 Europa loopt achter in de wereldwijde techrace en onderinvesteert in digitale technologie. Bovendien leidt digitalisering tot nieuwe maatschappelijke vragen. Met haar strategie " Shaping Europe's digital future " wil de Europese Commissie zich mondiaal als sleutelspeler positioneren, en innovatief én moreel de standaard zetten. De aankondigingen van investeringen en verregaande wetgeving tonen de nieuwe houding van de Europese Commissie: politiek en digitaal zijn vanaf nu verweven als nooit te voren.
De hoofdstrategie van vice-president Vestager schetst de rode draad voor digitaal EU beleid de komende vijf jaar. Het AI witboek – een voorzet voor het aankomend AI beleid – en het paper over Data zijn onderdeel van deze strategie. Shaping Europe's digital future heeft drie pilaren (zie de lichtblauwe balk in bijgaande visual) waaruit in 2020 en 2021 wetgeving voor o.a. AI, voor platformen (Digital Services Act) en toegang tot data voortkomen.
Investeren en zo nodig reguleren
De Europese Commissie investeert in toekomstig verdienvermogen en “soevereiniteit”, bijvoorbeeld door in te zetten op het als één blok ontwikkelen en toepassen van AI, Quantum en Blockchain technologie. Eveneens investeert ze in (cross) sectorale Europabrede ‘Dataspaces’. Deze grensoverschrijdende datapools van met name B2B data moeten rijke voedingsbodem vormen voor toonzettende Europese platformen en AI; De Commissie onderzoekt daarnaast spanningen tussen markt en technologie, bijvoorbeeld ‘winner-takes-most’ dynamiek; Ook introduceert ze aanvullende verantwoordelijkheden voor ondernemingen en overheden, met extra nadruk op aansprakelijkheid en compliance.
Politiek pakket, welke maatregelen hebben – potentieel – meeste impact?
Het digitale pakket is meer (geo)politiek gemotiveerd dan ooit. Externe factoren zoals de tech-cold-war tussen China en de VS dwingen de Commissie tot het voornemen om 'buitenlandse high-risk AI' pas op de Europese markt toe te laten wanneer deze is ‘opgevoed’ met data die voldoet aan Europese waarden. Maar ook bínnen de Europese Unie lidstaten is een machtsspel bezig over industriepolitiek, digitale taks en verandering van het mededingingsrecht. Deze onderdelen (zie de groene balk in de bijgaande visual) uit het pakket lijken de grootste – potentiele – gevolgen voor ondernemingen en lidstaten te kunnen hebben. En zullen daarom de komende jaren bij bedrijven en in Europese hoofdsteden tot de meeste discussie leiden.
Zo zal een herijking van het internationale systeem van belastingheffing ergens – veel – pijn moeten doen, grote kans is dat dit voor Nederland het geval zal zijn. Toch zet de Europese Commissie druk, en dreigt zij met eigen stappen als het traject hierover binnen de OECD niet opschiet. Aansprakelijkheid van platformen is een ander heet thema. Uit de consultatie voor de Digital Services Act (mogelijk Q1 nog) zal uiteindelijk moeten blijken hoeveel maatschappelijke verantwoordelijkheid de politiek van plan is om aan platformen op te leggen. Ten slotte zou de Data Act (over de beschikbaarheid van data) individuele businessmodellen behoorlijk omver kunnen gooien, al lijkt het er vooralsnog op dat de Commissie hier met name het delen van data door bedrijven wil stimuleren – en niet reguleren.
Lees meer over het AI Whitepaper en de Data Strategie hier
Lees Europe fit for the digital age en de volledige lijst van voorstellen hier
Europese Commissie vraagt feedback, Considerati helpt.
De Europese Commissie heeft aangegeven vanaf nu graag input te ontvangen op haar voorstellen. Het Considerati Public Affairs helpt daarbij. Klik hier voor wat wij voor u kunnen betekenen.
